Ապրիլի 23-ին Գորիսի Յուրի Բախշյանի անվան թիվ 3 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ նախագծային աշխատանքի պաշտպանություն:

«Ակվարիումը մաթեմատիկոսի աչքերով» թեմայով նախագծային աշխատանքը ղեկավարում էր «Մաթեմատիկա» առարկայի ուսուցչուհի Ալլա Զեյնալյանը։

Նախագծային աշխատանքն իրականացրին 7-րդ «Բ» դասարանի աշակերտներ Դավիթ Ֆարամազյանը, Տիգրան Ղուշունցը, Կատրին Արզումանյանը, Հայկ Ջհանգիրյանը, 7-րդ «Գ» դասարանի աշակերտներ Մայիս Դաջունցը, Ալբերտ Ջավադյանը, Գագիկ Պողոսյանն ու Էլինա Բաղդասարյանը։

«Ակվարիումը մաթեմատիկոսի աչքերով» թեմայով նախագծային աշխատանքի կատարման կարևորագույն նպատակներից են՝

• ամրապնդել ուղղանկյունանիստի մասին պատկերացումը, ծավալի հաշվման բանաձը,
• խրախուսել դրանց կիրառումը,
• արդիականացնել, արժևորել   աշակերտների գիտական կանխատեսումները, ուսումնասիրել և ներկայացնել մաթեմատիկայի դերը և կիրառման մեթոդները ակվարիումի պատրաստման գործընթացում,
• ստեղծել արդյունավետ համագործակցելու պայմաններ, 
• ստեղծել դասարանական առողջ մթնոլորտ,
• վերհանվող խնդրի վերաբերյալ տարբեր լուծումներ առաջարկել,
• նպաստել սովորողի մտավոր ունակությունների զարգացմանը, սովորեցնել հստակ ձևակերպել մտքերը, արագ կողմնորոշվել տարբեր իրավիճակներում:

Նախապես ներկայացվել է նախագծային աշխատանքի թեման, կազմվել է ուսումնական նախագծի պլան, թեմատիկ պլան, որում հստակ սահմանվել են այն աշխատանքները, որոնք պետք է իրականացվեն հանդիպումների ընթացքում, և կատարվել է աշխատանքի բաժանում։

Նախագծի իրականացման հիմնական խնդիրներն են՝ 

• Հասկանալի դարձնել մաթեմատիկական հաշվարկների կարևորությունը ակվարիումի նախագծման և պատրաստման տարբեր փուլերում, ինչպես, օրինակ՝ ծավալի, ապակու հաստության, ջերմաստիճանի վերահսկման և այլ տեխնիկական խնդիրների լուծման մեջ:
• Կիրառել մաթեմատիկական մոդելներ՝ ակվարիումի ճշգրիտ չափագրումների օպտիմալացման համար:
• Ցուցադրել, թե ինչպես է մաթեմատիկան օգնում լուծել իրական խնդիրներ՝ ապահովելով ակվարիումի ֆունկցիոնալությունը, ամրությունը, ջրի մաքրությունը, ներքին դեկորի էսթետիկան:

Հիմնավորել մաթեմատիկական որոշումների ազդեցությունը ակվարիումի արդյունավետության և գործնական կիրառման վրա՝ նպաստելով որակյալ արտադրանքի ստացումը:

Դաջունց Մայիսը  հաշվարկել է, թե որքան ապակի անհրաժեշտ կլինի արդեն իսկ որոշված չափերի դեպքում ակվարիումի պատերի և հատակի համար, հաշվարկել է ծախսերը:

Ղուշունց Տիգրանը նախագծել է մաթեմատիկական մոդելը՝ թղթի վրա կատարելով համապատասխան գծապատկեր: 

Ջավադյան Ալբերտը որոշել է, թե ինչ ջերմաստիճան պետք է ապահովել, որպեսզի նրանում ապրող ձկները չհիվանդանան, որոշել է, թե որտեղ պետք է տեղադրել այն, որպեսզի լուսավորությունը հավասարապես տարածվի ակվարիումի մեջ:

Արզումանյան Կատրինը որոշել է ակվարիումի ներքին դեկորի էսթետիկան:

Ֆարամազյան Դավիթը  հաշվարկել է, թե ակվարիումի՝ տրված ծավալի դեպքում որքան ջուր պետք է այնտեղ լցնել:

Ջհանգիրյան Հայկը ձեռք է բերել անհրաժեշտ նյութերը՝ ակվարիումի պատրաստման համար:

Պողոսյան Գագիկը համացանցից տեղեկություններ է հավաքել ձկնատեսակների, նրանց կերակրման, խնամքի մասին:

Բաղդասարյան Էլինան ձևավորել է խմբի կողմից նախագծված և պատրաստված ակվարիումը: 

Աշխատանքի ընթացքում յուրաքանչյուր սովորող իրականացրել է նախագծային աշխատանքի պլանով սահմանված աշխատանքը։ Աշակերտների մոտ էլ ավելի է մեծացել հետաքրքրությունը մաթեմատիկական մոդելների նկատմամբ:

Ուսումնական նախագծի նախապատրաստական փուլից միչև ավարտի օրը յուրաքանչյուր աշակերտ պարբերաբար կատարել է գրառումներ՝ ինքնագնահատման և անդրադարձի ժամանակ տվյալները օգտագործելու նպատակով: Ալլա Զեյնալյանը հետևել և վերահսկել է կատարվող աշխատանքները նախագծի իրականացման ամբողջ ընթացքում՝ ցուցաբերելով ընթացիկ աջակցություն, տվել է ցուցումներ, մասնակցել է իրականացվող աշխատանքներին, ստուգել և խմբագրել է աշակերտների կողմից տեքստային խմբագրիչով հավաքված նյութը, մասնակցել է սահիկաշարի պատրաստմանը, որն աշակերտները պատրաստել էին պաշտպանության ժամանակ իրենց կողմից կատարված աշխատանքը ցուցադրելու համար:

Պաշտպանության ընթացքում աշակերտները խոսել են նախագծի ընթացքում ծագած դժվարությունների մասին, ղեկավարի կողմից տրամադրված աջակցության մասին, հիմնավորել են աշխատանքի ընթացքում ինչն են համարում անարդյունավետ, իսկ ինչը՝ օգտակար, ինչպես նաև պատասխանել են տրված հարցադրումներին` որքանով է օգտակար նախագծին մասնակցելը, ինչ են սովորել, ինչը ճշտել, ինչ են կարողանում ավելի լավ անել աշխատանքը կատարելուց հետո, ինչն իրենք կկիրառեն հետագայում:

Նախագծային աշխատանքի պաշտպանության ժամանակ աշակերտները նշեցին, որ նախագծի իրականացման ընթացքում շարունակ բախվում էին մաթեմատիկական խնդիրների՝ սկսած նախագծումից մինչև նյութերի հաշվարկ: Նշեցին մի քանի կոնկրետ օրինակ, թե ինչպես է մաթեմատիկան կիրառվում այս գործում․

1. Ծավալի հաշվարկ
2. Նյութերի քանակի հաշվարկ
3. Բյուջեի պլանավորում 
4. Ճնշման հաշվարկ 
5. Ճշգրտություն և համաչափություն

Մասնավորապես, եթե մեկ քառակուսի մետր ապակու արժեքը հայտնի է, ապա հաշվարկում են ընդհանուր մակերեսը քառակուսի մետրերով և բազմապատկում արժեքով։ Ջուրը ունի ճնշում, և պետք է հաշվի առնել, թե ինչքան հաստություն պետք է ունենա ապակին, որպեսզի չկոտրվի ջրի ճնշումից։ Այդ հաշվարկները հաճախ արվում են ֆիզիկա-մաթեմատիկական բանաձևերով՝ կախված ջրի բարձրությունից: Ակվարիումի պատրաստման ժամանակ կարևոր է անկյունները ճիշտ չափել (90°), ապակիները ճշգրտորեն կտրել, որպեսզի համապատասխանեն միմյանց։ Այստեղ մաթեմատիկայի և հատկապես երկրաչափության դերը մեծ է։

Յուրաքանչյուր աշակերտ, բացի իրեն վերաբերող թեմայից, կատարել է նաև մյուս սովորողների ընտրած բաժնի ուսումնասիրություն, ցուցաբերել համառ հետաքրքրասիրություն, ոգևորությամբ իրականացրել իրեն հանձնարարված աշխատանքը՝ կապված թեմայի արդիականության հետ:

Կատարված թիմային աշխատանքի արդյունքում սովորողները կարողացան ներկայանալ և ներկայացնել իրենց ու իրենց կողմից կատարված աշխատանքը: Համառոտ նկարագրեցին կատարված աշխատանքը` ինչ խնդիր են դրել, ինչու են ընտրել հենց այդ թեման, ինչպիսին է աշխատանքի արդյունքը, որն է նախագծի արդյունավետությունը, ինչպես է ազդում մաթեմատիկական գիտելիքների խորացումը մասնագիտական կողմնորոշման վրա:

Նախագծի իրականացման արդյունքում սովորողները ձեռք բերեցին այնպիսի հմտություններ, ինչպիսիք են՝ 

• Որոշել՝ ինչպիսի հաստության ապակի է պետք, որպեսզի ակվարիումը դիմանա ջրի ճնշմանը, որը կարող է մեծանալ՝ կախված ջրի ծավալից:
• Սովորեցին կատարել ջրի ծավալի հաշվարկ՝ որոշել, թե որքան ջուր է անհրաժեշտ ակվարիումի ծավալը լրացնելու համար, լիտրը արտահայտել ծավալի այլ միավորներով:
• Կատարել ճշգրիտ գծագրություն, կտրել և աշխատել համապատասխան նյութերով:
• Կարողացան օպտիմալացնել բյուջեն՝ օպտիմալացնելով ծախսերը:

Աշակերտների կողմից պատրաստվել և ցուցադրվել է ակվարիում մի քանի ձկներով:

Ակվարիումի պատրաստման գործընթացը դպրոցում կամ կրթական միջավայրում կարևոր խթան էր՝ զարգացնել աշակերտների մոտ մի շարք կարևոր հմտություններ՝ ինչպես տեխնիկական, այնպես էլ հաղորդակցական ու մտավոր։ Ահա հիմնական հմտությունները, որոնք ձևավորվում են այդ գործընթացում.
1. Գիտական և հետազոտական հմտություններ

• Կենսաբանության հիմքերի իմացություն (ջրային բուսական և կենդանական աշխարհ, էկոհամակարգեր)
• Լաբորատոր հմտություններ (ջրի որակի թեստավորում, լաբորատոր գործիքների օգտագործում)
• Դիտարկում և վերլուծություն (ջրի մեջ տեղի ունեցող փոփոխությունների)

2. Տեխնիկական և կիրառական հմտություններ

• Ձեռքի աշխատանք և ճշգրտություն (պրոդուկտի պատրաստում, նյութերի համադրում)
• Ճարտարապետական և դիզայնի հմտություններ (ակվարիումի կառուցվածքի նախագծում, դեկորատիվ լուծումներ)
• Տեխնիկական սպասարկում (ֆիլտրերի, լույսերի, օդափոխման համակարգերի տեղադրում և օգտագործում)

3. Կոմունիկացիոն և համագործակցության հմտություններ

• Թիմային աշխատանք (խմբային նախագծում, դերերի բաշխում)
• Ընդհանուր խնդիրների լուծում (վիճաբանությունների հաղթահարում, փոխօգնություն)
• Ներկայացման հմտություններ (նախագծի պաշտպանություն, բացատրություն)

4. Պատասխանատվություն և խնամք

• Կենդանի արարածների խնամք (ձկների կերակրում, առողջության մոնիտորինգ)
• Պատասխանատվության զգացում (տևական ժամանակով հետևել ակվարիումի վիճակին)

5. Ստեղծագործական մտածողություն

• Էսթետիկ զգացողություն (դիզայն, գույների ընտրություն, լանդշաֆտային դասավորություն)
• Նորարարություն (լուծումներ գտնել տեխնիկական կամ կենսաբանական խնդիրներին)

Մասնավորապես, նրանք ձեռք են բերել մի շարք հմտություններ.

• Ղուշունց Տիգրանի մոտ ձևավորվել են տեխնիկական և կիրառական հմտություններ։
• Դաջունց Մայիսի մոտ ձևավորվել են խնդիրների լուծման հմտություններ։
• Ֆարամազյան Դավիթի մոտ ձևավորվել են չափագրումների ճշգրիտ կատարման հմտություններ։
• Ջհանգիրյան Հայկի մոտ ձևավորվել են գծագրական հմտություններ։
• Բաղդասարյան Էլինայի մոտ ձևավորվել են ներկայացումների պատրաստման հմտություններ։
• Պողոսյան Գագիկի մոտ ձևավորվել են տվյալների վելուծության, ներկայացման հմտություններ։
• Ջավադյան Ալբերտի մոտ ձևավորվել են ստեղծագործական հմտություններ:
• Արզումանյան Կատրինի մոտ ձևավորվել են էսթետիկ ձևավորման հմտություններ: