Դեկտեմբերի 18-ին Գորիսի Յու. Բախշյանի անվան թիվ 3 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ նախագծային աշխատանքի պաշտպանություն:

«Հայաստանի բուսականության ընդհանուր բնութագիրը» թեմայով նախագծային աշխատանքը ղեկավարում էին «Կենսաբանություն» առարկայի ուսուցչուհի Մարինե Բաբայանը և «ԹԳՀԳ» առարկայի ուսուցչուհի Օլյա Ղուլյանը:

Նախագծային աշխատանքն իրականացրին 7-րդ «Բ» դասարանի աշակերտներ Սիրանուշ Հարությունյանը, Էմին Հայրապետյանը, Համլետ Խաչյանն ու Լենա Մարտիրոսյանը:

Նախագծային աշխատանքի հիմնախնդիրն էր՝

• Զարգացնել «Հայաստանի բուսականության» նկատմամբ ճանաչողական հետաքրքրություն

Նպատակներն էին՝

• Ամրապնդել ստացած գիտելիքները
• Խրախուսել դրանց կիրառումը
• Ուսումնասիրել Հայաստանի բուսականության բազմազանության պատճառները
• Ստեղծել դասարանական առողջ մթնոլորտ
• Ստեղծել հանդուրժող միջավայր
• Առաջարկել տարբեր լուծումներ՝ վերհանվող խնդրի վերաբերյալ
• Ուսումնասիրել Հայաստանում հանդիպող բույսերի հազվագյուտ և էնդեմիկ տեսակները
• Տալ դրանց ճանաչելու հնարավոր ուղիները
• Հավաքագրել համապատասխան գիտելիքներ
• Վերհանել գիտական աղբյուրներում առկա տեղեկույթը

Խնդիրներն էին՝

• Կոնկրետացնել հանձնարարությունը
• Ապահովել ուսումնաօժանդակ նյութերով
• Նախագծային աշխատանքը վերահսկել՝ չթելադրելով սեփական կարծիքը
• Աշակերտներին ինքնուրույն աշխատելու հնարավորություն տալ
• Օգնել, որպեսզի խմբի ավագը ճիշտ գնահատի խմբի անդամների կարողությունները

Վերջնարդյունքն էր՝

• Հիմնավորել կենսաբանական գիտելիքների անհրաժեշտությունը
• Հստակ ներկայացնել ուսումնասիրվող նյութը
• Հիմնավորել սեփական կարծիքը
• Ուշադիր լսել ընկերներին, որպեսզի վերջում կարողանան գնահատել:

Նախագծի ղեկավարի՝ Մարինե Բաբայանի կողմից կատարվել է նախագծի նախնական պլանավորում, աշակերտների ուղորդում, համացանցային հղումների, գրականության և այլ անհրաժեշտ տեղեկության տրամադրում: Նախագծային աշխատանքի իրականացման ընթացքում նախագծի ղեկավարի կողմից կատարվել է ձևավորող գնահատում, մասնագիտական խորհրդատվություն և համապատասխան հմտություն:

Նախագիծը բաղկացած էր հետևյալ փուլերից.
1. Կազմակերպչական փուլ

• Ներկայացվել է նախագծի թեման, պարզաբանվել է իրականացման նպատակները, բնորոշվել է տեղեկատվական հիմքերը, բացատրվել է իրականացման փուլերն ու ժամկետները

2. Ախտորոշիչ փուլ

• Պլանավորվել է պրոցեսը
• Տրամադրվել է խորհրդատվություն
• Կատարվել է պլանների ճշտում
• Քննարկվել են գաղափարները
• Առաջարկվել են նոր գաղափարներ

3. Առաջարկություն

• Կազմակերպվել է նախագծի գործունեությունը, ձևավորվել է խումբ, բաշխվել է աշակերտների դերերը խմբում, պլանավորվել է նախագծի գործունեությունը և ներկայացման ձևերը

4. Իրականացման փուլ

• Աշակերտներն ինքնուրույն են իրականացրել տեղեկատվության որոման գործընթացը: Ուսուցիչները հանդես են եկել որպես ուղորդող և խորհրդատու

5. Պատրաստման (նախապատրաստման) փուլ

• «Կենսաբանություն» և «ԹԳՀԳ» առարկաների ուսուցիչների կողմից կատարվել են դիտումներ, տրվել են խորհուրդներ, նախապատրաստել են նածագծի պաշտպանությանը

6. Գնահատում, անդրադարձ

• Մշակվել է գնահատման չափանիշները
• Քննարկվել է ներկայացված նյութը
• Հարցերի միջոցով ամփոփվել է թեման

«Հայաստանի բուսականության ընդհանուր բնութագիրը» թեմայով նախագծային աշխատանքի իրականացման համար աշակերտները պատրաստել են տեսանյութ՝ թեյերի մեջ օգտագործվող խոտաբույսերի վերաբերյալ, ինչպես նաև նոթատետր, որտեղ ընդրկված է Հայստանի հարուստ և բազմազան բուսականությունը:

Նախագծային աշխատանքի իրականացման ողջ ընթացքում աշակերտներից յուրաքանչյուրն ունեին առանձին աշխատանքներ.

• Սիրանուշ Հարությունյանը հավաքագրել է տեղեկույթ Հայաստանի բուսականության բազմազանության պատճառների մասին (բնակլիմայական գոտիների բազմազանություն, բարդ երկրաբանական կառուցվածք, աշխարհագրական դիրք)
• Էմին Հայրապետյանը տեղեկություն է հավաքել և ներկայացրել Հայաստանում հանդիպող բուսատեսակների վերաբերյալ
• Համլետ Խաչյանը տեղեկություն է հավաքագրել Հայաստանի դեղաբույսերի մասին և ներկայացրել է այդ բույսերի բուժիչ և օգտակար հատկությունները
• Լենա Մարտիրոսյանը հավաքագրել է տեղեկություններ Հայաստանում հանդիպող էնդեմիկ բույսերի վերաբերյալ

Նախագծային աշխատանքը միջառարկայական էր և իրականացվել է ԹԳՀԳ առարկայի հետ, որի ուսուցչուհի Օլյա Ղուլյանը աշակերտների հետ ունեցել է նախատեսված 1-ից ավել հանդիպում: Հանդիպումների ընթացքում Ղուլյանը հանդես է եկել որպես խորհրդատու և՛ տեսանյութի, և՛ նոթատետրի պատրաստման աշխատանքներում:

Նախագծային աշխատանքի արդյունքում աշակերտներն ունեցան ինքնուրույն աշխատելու հնարավորություն, ստեղծեցին առողջ մթնոլորտ և հանդուրժող միջավայր:

Սիրանուշ Հարությունյանը, այս ընթացքում առավել լավ ճանաչեց Հայաստանի բնաշխարհը, բնակլիմայական գոտիների բազմազանությունը և այդ ամենի ազդեցությունը Հայաստանի ֆլորայի վրա:

Էմին Հայրապետյանը, ուսումնասիրելով սեփական բնօրրանի բուսական աշխարհը, էլ ավելի կարևորոց կենսաբանական գիտելիքների անհրաժեշտությունը:

Համլետ Խաչյանը, ուսումնասիրելով հայկական լեռնաշխարհի դեղաբույսերը, կարողացավ անկաշկանդ և հստակ ներկայացնել ուսումնասիրած նյութը, ինչպես նաև հիմնավորել սեփական կարծիքը:

Լենա Մարտիրոսյանը, հավաքագրելով անհրաժեշտ գիտելիքներ Հայաստանի էնդեմիկ բույսերի վերաբերյալ, կարողացավ հասկանալ դրանց ճանաչելու հնարավոր ուղիները: 

Արդյունքում նախագծի մասնակիցները ձեռք բերեցին իրար լսելու, հանդուրժելու կարողություն, կարողացան ձևակերպել սեփական միտքը և անհրաժեշտության դեպքում օգնել միմյանց:

Ամփոփելով նախագծային աշխատանքը, աշակերտների կողմից իրականացված հետազոտության և վերլուծության արդյունքների հիման վրա կարելի է անել հետևյալ եզրակացությունները.

Հայաստանի բուսական աշխարհը տարատեսակ է և յուրահատուկ։ Այն պահպանելու համար կայուն զարգացման հայեցակարգը պետք է ներդնել թե՛մարդկանց առօրյայում, թե տնտեսության զարգացման հիմքում։ Օրինակ, հաճախ թեյաբույսերի արտադրության համար բույսերի հավաքը կատարվում է սխալ, չեն պահպանվում հավաքի կանոնները: Չի կարելի մի տարածքից հավաքել երեսուն տոկոսից ավել տվյալ բույսից, քանի որ շատ կարևոր է բույսի վերարտադրության համար սերմերով բազմացումը: Հասարակության հետագա զարգացումը պետք է դարձնել հնարավորինս կայուն։ Կայուն զարգացման հիմքը  գիտելիքն է և մարդկանց վերաբերմունքը բնության նկատմամբ։ Բուսական աշխարհի հանդեպ հոգատար վերաբերմունքը պետք է դասավանդվի վաղ տարիքից: Այս հարցում շատ կարևոր դեր են խաղում էքսկուրսիաներն ու քայլարշավները, որոնք օգնում են աշակերտներին ճանաչել հայրենի ֆլորան, ընկալել մարդու և բնության կապը, սովորել մաքուր պահել շրջակա միջավայրը։

Նախագծային աշխատանքի պրոդուկտը՝ այստեղ: