Մտավոր և տեսալսողական խնդիրներ ունեցող երեխաների կրթական, սոցիալական և հոգեբանական ներառումը այսօր համարվում է առաջնահերթություն՝ ինչպես կրթական հաստատությունների, այնպես էլ պետական ու հասարակական կառույցների համար։ Նրանց զարգացմանը և լիարժեք մասնակցությանը նպաստող լավագույն արդյունքները գրանցվում են այն ժամանակ, երբ ընտանիքը, դպրոցը և մասնագետները գործում են միասնական ու համակարգված։

Կրթական համակարգի կարևոր ուղղություններից է այն միջավայրի ձևավորումը, որտեղ մտավոր և տեսալսողական խնդիրներ ունեցող երեխաները կարող են ստանալ անհատականացված աջակցություն՝ հիմնված նրանց կարիքների և կարողությունների վրա։ Կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող սովորողների հետ դպրոցներն աշխատում են՝

• անհատական ուսուցման պլաններով,
• հատուկ կրթական պարագաներով և միջավայրային հարմարացումներով
• հոգեբանների, լոգոպեդների, հատուկ մանկավարժների և այլ նեղ մասնագիտական աջակցության աշխատանքով,
• ինչպես նաև ծնողների հետ համագործակցությամբ։

Այս մոտեցումը թույլ է տալիս յուրաքանչյուր երեխային առաջ գնալ իր պահանջմունքներին համապատասխան՝ պահպանելով վստահությունը և ինքնագնահատականը։

Մասնագետները նշում են, որ վաղ արձանագրումը և միջամտությունը կարևոր դեր ունեն զարգացման գործընթացում։ Տեսալսողական խնդիրներ ունեցող երեխաների դեպքում՝ տեխնիկական և մեթոդական ճիշտ աջակցությունը հնարավորություն է տալիս բարելավել հաղորդակցությունը, կողմնորոշումը և ինքնուրույնությունը։ Մտավոր դժվարություններ ունեցող երեխաների համար առանձնահատուկ նշանակություն ունի զարգացման ծրագրերի շարունակականությունը և սոցիալականացման հարմարեցված մեխանիզմները։

Առաջինը ծնողներն են, ովքեր նկատում են երեխայի փոփոխությունները։ Նրանց մասնակցությունը՝ թե՛ կրթական գործընթացում, թե՛ բուժման և վերականգնման փուլերում, համարվում է ամենաարդյունավետ մոտեցումներից մեկը։ Մասնագետները կարևորում են ծնողների իրազեկումը, հոգեբանական աջակցությունը և նրանց ակտիվ ներգրավվածությունը՝ որպես հաջող ներառման հիմնական երաշխիք։

Տարբեր կազմակերպություններ և կենտրոններ իրականացնում են ծրագրեր, որոնք ուղղված են՝

• երեխաների հմտությունների զարգացմանը,
• սոցիալական ինտեգրմանը,
• խաղային և կրթական մեթոդներով ուսուցմանը,
• ծնողների և մանկավարժների վերապատրաստմանը։

Այս նախաձեռնությունները նպաստում են այն մտքի տարածմանը, որ յուրաքանչյուր երեխա ունի իր ուժեղ կողմերը և կարող է դառնալ ակտիվ համայնքի անդամ՝ ճիշտ աջակցություն ստանալու դեպքում։

Մտավոր և տեսալսողական խնդիրներ ունեցող երեխաների ներառական կրթությունն ու հոգեկան բարեկեցությունը պահանջում են երկարաժամկետ, փոխկապակցված և մարդակենտրոն աշխատանք։ Այն չի սահմանափակվում միայն կրթությամբ՝ ընդգրկելով առողջության, սոցիալականացման և հոգեպաշտպանական մի շարք ոլորտներ։ Ապահովելով աջակցող միջավայր, մենք նպաստում ենք ոչ միայն նրանց զարգացմանը, այլև հանդուրժող ու հավասարության վրա հիմնված հասարակության ձևավորմանը։