Մայիսի 21-ին Գորիսի Յու. Բախշյանի անվան թիվ 3 հիմնական դպրոցում տեղի ունեցավ նախագծային աշխատանքի պաշտպանություն:

«Բնապահպանությունը մաթեմատիկոսի աչքերով» թեմայով նախագծային աշխատանքը ղեկավարում էին «Աշխարհագրություն» առարկայի ուսուցչուհի Հերմինե Ալավերդյանը, «Մաթեմատիկա» առարկայի ուսուցչուհի Սիրուշ Բաղդասարյանը, «ԹԳՀԳ» առարկայի ուսուցչուհի Օլյա Ղուլյանը:

Նախագծային աշխատանքն իրականացրին 7-րդ «Գ» դասարանի աշակերտներ Ալեքս Տոռոզյանը, Արկադյա Ճաղարյանը, Ռիմա Միխայելյանը, Ալեքս Միկա Ավանեսյանը և Արփինե Մկրտչյանը:

Նախագծային աշխատանքի հիմնահարցը (հիմնախնդիրը)` 

• զարգացնել ժամանակակից աշխարհի մարտահրավերներն ընդունելու կարողություններ և արժեհամակարգ 

Նախագծային աշխատանքի նպատակը՝
Ակադեմիական 

• Ամրապնդել ստացած գիտելիքները ,
• խրախուսել դրանց կիրառումը,
• ուսումնասիրել աշխարհագրության, մաթեմատիկայի և մաթեմատիկական գիտելիքների մասին հասանելի տեղեկույթը

Արժեհամակարգ

• ստեղծել  դասարանական առողջ մթնոլորտ

Հմտություն

• վերհանվող խնդրի վերաբերյալ տարբեր լուծումներ առաջարկել

Կարողություն

• կզարգանա աշակերտների տրամաբանական  և քննադատական մտածողությունը
• աշակերտները հնարավորություն կունենան ինքնուրույն աշխատելու 
• կկարողանան գտնել կապը մաթեմատիկական և բնագիտական մտածողության միջև
• կկարողանան օգտվել տեղեկատվական աղբյուրներից, 
• կկարողանան վերհանել կյանքի տարբեր իրավիճակներում, տարբեր մասնագիտությունների համար աշխարհագրական և մաթեմատիկական գիտելիքների անհրաժեշտությունը:

Նախագծային աշխատանքի վերջնարդյունքներից էր՝

• Ներկայացնել, թե ինչպես կարելի է աշխարհագրական և մաթեմատիկական գիտելիքները  օգտագործել կյանքում:
• Հստակ ներկայացնել աշխարհագրական և մաթեմատիկական գիտելիքների անհրաժեշտությունը:
• Հիմնավորել սեփական կարծիքը:
• Ուշադիր լսել ընկերներին, որպեսզի վերջում կարողանան գնահատել:
• Պատրաստել բուկլետ` բնապահպանական խնդիրների վերաբերյալ սեփական վերլուծություններով:

Նախագծի իրականացման արդյունքում աշակերտների մոտ ձևավորվել են Հանրակրթական հիմնական ծրագրի շրջանավարտի ուսումնառության ակնկալվող հետևյալ վերջնարդյունքները`

• իրականացնի չափումներ, կատարի մոտավոր ու ճշգրիտ հաշվարկներ և գնահատի արդյունքները՝ ընտրելով և օգտագործելով համապատասխան հասկացություններ, սկզբունքներ, նյութեր և սարքավորումներ.
• կառուցի և կիրառի տարբեր մաթեմատիկական մոդելներ, լուծի խնդիրներ՝ օգտագործելով պարզ ալգորիթմներ և տրամաբանական հիմնավորումներ.
• որոշի խնդրի լուծման համար անհրաժեշտ տեղեկույթը, գտնի խնդիրների լուծման ստեղծագործ մոտեցումներ և համեմատի դրանք.
• վերլուծի, գնահատի և առաջարկի դասակարգման, տարբերակման կամ խմբավորման չափանիշներ՝ ելնելով խնդրի պահանջից.
• կիրառի բնագիտական առարկաներից ստացված հիմնարար գիտելիքները բնության և տիեզերքի օբյեկտների նկարագրության, երևույթների և դրանց փոխադարձ կապերի բացատրության, ֆիզիկական մոդելավորման և խնդիրների լուծման համար.
• ներկայացնի գիտության նվաճումների՝ տեխնիկայի և տեխնոլոգիաների կիրառության հավանական ազդեցությունը բնության, մարդու և հասարակության վրա.
• ցուցաբերի իր գործունեությունը պլանավորելու և ժամանակն արդյունավետ տնօրինելու կարողություններ.
• բացատրի գիտելիքի կարևորությունը, սովորելիս դրսևորի կամք և վստահություն սեփական ուժերի նկատմամբ.
• արտահայտի, հիմնավորի և պաշտպանի սեփական տեսակետը և դիրքորոշումը.
• արդյունավետ կազմակերպի իր ուսումնական գործընթացը և ավարտի աշխատանքներն առանց անմիջական վերահսկողության, կիրառի ինքնակրթության որոշ մեթոդներ:

Նախագծի իրականացման արդյունքում աշակերտների մոտ ձևավորվել են` 

• սովորել սովորելու կարողունակությունը,
• ինքնաճանաչողական և սոցիալական կարողունակությունը,
• մաթեմատիկական և գիտատեխնիկական կարողունակությունը:

Յուրաքանչյուր նախագիծ սովորողի և մանկավարժի համատեղ, համակարգված գործողությունների արդյունք է, քանի որ ուսուցիչը սովորողին օգնում է տեղեկույթի յուրացման գործում, կարգավորում, ամբողջ գործընթացը, խրախուսում, ապահովում հետադարձ կապը: Նախագծային գործունեության մեջ ինքնակրթության և ինքնազարգացման մեխանիզմը գործողության մեջ է դրվում ձևավորված ակտիվ ճանաչողական հետաքրքրությունների և անձի զարգացման մակարդակի միջև առկա հակասությունների միջոցով: Այդ հակասությունը ծնվում է հետաքրքրությունները բավարարելու պահանջից:

Պետք է հաշվի առնել նաև, որ ուսումնական նախագծի իրականացման ժամանակ կարևորվում են ինչպես ընթացիկ աշխատանքները, այնպես էլ արդյունքներն ու դրանց ներկայացումը: Ուստի ցանկալի է, որ ուսումնական նախագծի նախապատրաստական փուլից սկսած մինչև ամփոփում և վերլուծություն յուրաքանչյուր սովորող, ինչպես նաև նախագիծը ղեկավարող ուսուցիչը (ները) պարբերաբար գրառումներ կատարեն՝ ինքնագնահատման և գնահատման ժամանակ տվյալներն օգտագործելու նպատակով: 

Կազմվել է ուսումնական նախագծի պլան, թեմատիկ պլան և կատարվել է աշխատանքի բաժանում: Նախագծային աշխատանքն իրականացվել է  7-րդ «Գ» դասարանի աշակերտների կողմից: 

Նախագծային աշխատանքի փուլերը՝

1. Նախագծային աշխատանքի սկզբում որոշվել է աշակերտների անվանացանկը, կատարվել է աշխատանքի հստակ բաժանում` ըստ աշակերտների մտածողության, բնավորության առանձնահատկությունների: Ամբողջ խումբը մասնակցել է խնդիրների կազմման և դրանց լուծմանն ուղղված աշխատանքներին:
2. Հերմինե Ալավերդյանը, Սիրուշ Բաղդասարյանը, Օլյա Ղուլյանը համատեղ կազմակերպել և  վերահսկել են նախագծի գործունեությունը, լսել սովորողների կարծիքները, դրա հիման վրա բաշխել աշակերտների դերերը: Հերմինե Ալավերդյանը, Սիրուշ Բաղդասարյանն իրականացրել են 2-ական հանդիպումներ, Օլյա Ղուլյանը` 1:
3. Հանդիպումների ժամանակ ուսումնասիրվել և քննարկվել են աշակերտների կողմից ներկայացված փաստարկները, մաթեմատիկական տեղեկույթը, թերություններն ու առավելությունները, տրվել խորհուրդներ՝ աշակերտներին նախապատրաստելով պաշտպանությանը:

Ամփոփիչ փուլ

• նախագծային գործունեության արդյունքների ամփոփում և գնահատում (արդյունքների խմբային գնահատում (փոխադարձ -ձևավորող)),
• խմբի յուրաքանչյուր մասնակցի աշխատանքի ինքնագնահատում,
• արդյունքների գնահատում (ուսուցանող, միավորային) :

Ալեքս Միկա Ավանեսյանը հավաքագրել է տեղեկույթ այն մասին, թե ինչ վիճակագրական տվյալներ կան վտանգավոր արտանետումների մասին, մաթեմատիկական հաշվարկ է կատարել դրանց ծավալների մեծացման և ապագա բնապահպանական խնդիրների լուծման վերաբերյալ: Հաշվարկել է, թե քանի ծառ պետք է կտրվի յոթերորդ դասարանցու դասագրքերի հավաքածուն հրատարակելու համար: Համապատասխան հաշվարկները ներկայացրել են աղյուսակի տեսքով: Առաջադրել է խնդրի լուծման սեփական ուղիներ: Կատարել է  հաշվարկներ, թե ինչքան թունավոր գազ է մեքենան արտանետում այն փողոցում, որտեղ գտնվում է դպրոցը: Եվ արդյոք այն գերազանցում է ընդունված չափանիշները: Նախագծային աշխատանքի արդյունքում նրա մոտ ձևավորվել է ինքնուրույն մաթեմատիկական հաշվարկներ կատարելու, արագ կողմնորոշվելու, կարևոր տեղեկություն առանձնացնելու կարողություններ:

Ռիմա Միխայելյանը հավաքագրել և ուսումնասիրել է հասանելի տեղեկույթ այն մասին, թե ինչպես է տոկոսների իմացությունն օգնում հաշվարկել բնապահպանական խնդիրները, տվել դրանց կանխատեսման վերաբերյալ տվյալներ և առաջարկել լուծումներ: Կազմել է տոկոսների իմացության վերաբերյալ բնապահպանական խնդիր, որը ներկայացված է նախագծի վերջնական պրոդուկտում: Արդյունքում նրա մոտ ձևավորվել է տոկոսների հետ կապված խնդիրներին լուծում տալու հմտություն, մաթեմատիկական կարողունակություն:

Ալեքս Տոռոզյանը հավաքագրել և ուսումնասիրել է տեղեկույթ այն մասին, թե ինչպես է հանրահաշվական պրոգրեսիան կիրառվում բնապահպանական խնդիրների գնահատման ժամանակ: Կազմել է Կարմիր գրքում ներառված բույսերի և կենդանիների դինամիկ շարժի վերաբերյալ խնդիր, որը ներկայացված է նախագծի վերջնական պրոդուկտում: Արդյունքում նրա մոտ ձևավորվել է սեփական տեսակետը հիմնավորելու ու պնդելու կարողություն, համագործակցելու, արագ տրամաբանելու, սեփական դատողություններով խնդիրներ կազմելու ունակություններ:

Արփինե Մկրտչյանը հավաքագրել և ուսումնասիրել է Աֆրիկայում անտառների, մոլորակի ամենահին ծառի, աֆրիկյան ֆիկուսի մասին հետաքրքիր տեղեկություն: Խմբի մյուս անդամների  հետ միասին կազմել է խնդիրների օրինակներ, որոնք մաթեմատիկական լուծումներ են առաջադրում բնապահպանական խնդիրներին: Նրա մոտ ձևավորվեցին փաստերը համակարգելու, թիմում աշխատելու, մտքերը կանոնակարգելու ունակություններ:

Արկադյա Ճաղարյանը հավաքագրել և ուսումնասիրել է մաթեմատիկական խնդիրների օրինակներ, որոնք կապված են բնապահպանության հետ, ներկայացրել փափկամարմիններին որպես  մեր ջրամբարների իսկական բիոֆիլտրերի, որոնք ընդունակ են կլանել և կուտակել ծանր մետաղներ իրենց օրգանիզմում և իրենց միջով անցկացնել օրական մինչև 70 լիտր ջուր։ Արդյունքում նրա մոտ զարգացան քննադատական մտածողությունն ու վերլուծելու կարողությունները:

Աշակերտները եզրահանգել են, որ ներկայացված թեման շատ արդիական է 21-րդ դարում։ Մարդիկ չեն մտածում, թե օրական որքան աղբ է նետվում շրջակա միջավայր, որքան ջուր է իզուր կորչում, քանի ծառ է հատվում, քանի բույս է արմատախիլ արվում, քանի կենդանի է ոչնչացվում, երբեմն՝ շատ հազվադեպ: Այս ցանկը, ցավոք, կարելի է երկար շարունակել, և վերը նշվածներից յուրաքանչյուրում բազմաթիվ հարցեր կան` քանի՞, որքա՞ն, ինչու՞…

Այս բնապահպանական հարցերի պատասխանները շատ դեպքերում կարող է տալ մաթեմատիկան:

Ամբողջ խումբը մասնակցել է խնդիրների կազմման և դրանց լուծմանն ուղղված աշխատանքներին:

Աշխատանքի ընթացքում յուրաքանչյուր սովորող իրականացրել է նախագծային աշխատանքի պլանով սահմանված իր բաժինը: Նախագծի կատարման ընթացքում հստակ երևացել են աշակերտների տրամաբանական և քննադատական մտածողության որակները, պատասխանատվության չափը, համագործակցելու, ուրիշներին լսելու կարողությունները: 

Պաշտպանության ընթացքում աշակերտները ներկայացրել են նախագծի ընթացքում ծագած դժվարությունները,  ինչպես նաև պատասխանել են տրված հարցադրումներին` որքանով է օգտակար նախագծին մասնակցելը, ինչ են սովորել, ինչպես են աշխատել, ինչ նոր գաղափարներ ունեն նախագծի շարունակական լինելու հետ կապված:

Նախագծային աշխատանքի պաշտպանության նպատակով աշակերտների կողմից պատրաստված տեսասահիկը կարող եք տեսնել այստեղ:

Նախագծային աշխատանքի տեղեկատվական թերթիկը կարող եք տեսնել այստեղ: